คนดีหรือเ ล วไม่ได้อยู่ที่รูปร่าง หน้าต า หรือฐานะใด ๆ แต่อยู่ที่จิตใจ นี่เป็นเรื่องราวของแม่เฒ่าเก็บขยะข า ยคนหนึ่ง ในละแวกนี้ ทุกคนต่างรู้ว่า แม่เฒ่าคนนี้ เป็นคนที่น่าสงสารที่สุด สามีเ สี ยชีวิตตั้งแต่ยังหนุ่ม ทิ้งลูกชายไว้ให้แม่เฒ่าเลี้ยงดูคนเดียว แม่เฒ่าเลี้ยงดูลูกชายจนเติบโตเป็นหนุ่ม มีงานทำที่มั่นคง จนเข้าสู่วัยที่ต้องมีครอบครัว
หลังแต่งลูกสะใภ้เข้าบ้านได้ 2 ปี เธอก็คลอ ดหลานสาวให้ 1 คน แต่ความสุขเปี่ยมล้นนั้น มีแค่ช่วงสั้น ๆ เพราะ 3 ปีต่อมา ลูกชายแม่เฒ่าถูกตรวจพบว่า เป็นโ ร คเ บ า ห ว า นระยะสุดท้าย การรั ก ษ าเพียงแค่ยืดชีวิตไปได้อีกระยะหนึ่ง ลูกสะใภ้รู้ว่าอนาคตคงลำบากแน่ เลยฉวยโอกาสขอหย่ากับลูกชาย
ทิ้งหลานสาวอายุ 3 ขวบ พร้อมกับลูกชายที่ป่ ว ยหนัก ให้ตกเป็นภาระของแม่เฒ่า ความย ากจนทำให้ข า ดการรั ก ษ าอ ย่ างจริงจัง โ ร คของลูกชายทรุดหนักลงเรื่อย ๆ 3 ปีต่อมา แม่เฒ่าต้องยอมรับคำพังเพยที่พูดว่า โชคร้ า ยที่สุดของคน คือ ผมขาวต้องส่งผมดำเดินทางไปสวรรค์ก่อน
เวลานี้แม่เฒ่าอายุย่างเข้า 70 ปีแล้ว จะออ กไปหางานทำก็ไม่มีใครรับ ต้องอาศัยเก็บของเก่าต ามถังขยะข า ยยังชีพ และส่งเ สี ยเลี้ยงดูหลานสาวคนเดียวให้รอ ด เช้ามืดของทุกวัน แม่เฒ่าจะเข้าไปเก็บเศษผักต ามแผงผักในตลาดสด เพื่อมาเป็นอาหารประจำวัน พอฟ้าสาง แม่เฒ่าจะง่วนอยู่กับการคุ้ยถังขยะ เพื่อหาของที่มีค่าไปข า ย
ตกเย็นจะสะพายถุงเศษขยะไปที่จุดรับซื้ อ เพื่อแลกเป็นเ งิ นกลับบ้าน วันไหนโชคดีมาก ๆ แม่เฒ่าจะข า ยได้เ งิ นถึง 100 หยวน แม่เฒ่ามีความผูกพันกับหลานสาวยิ่งชีวิต นางมักคิดว่า ขอให้ตัวเองอายุยืนอีกหล า ยปี เพราะหากนางต า ยเร็วเกินไป หลานสาวคงต้องเป็นเ ด็ กกำพร้าอีกครั้ง
เช้าวันนี้ หลานสาวบอ กแม่เฒ่า ว่า อาม่า คุณครูทวงค่าเทอมอีกแล้ว หากไม่จ่าย ครูบอ กว่าจะไม่ให้สอบค่ะ แม่เฒ่าถามหลานสาวว่า ทั้งหมดเป็นเ งิ นเท่าไหร่ล่ะ 500 ค่ะ อาม่า หลานสาวตอบ แม่เฒ่าล้วงมือลงไปในถุงผ้าที่สะพายติดตัว หยิบเศษเ งิ นออ กมา ส่วนใหญ่เป็นใบละ 10 ถึง 20 หยวน
นับอ ย่ างตั้งใจจนครบ 500 หยวน จึงยื่นให้หลานสาว เอาไป เก็บให้ดีนะ ถึงโรงเรียนแล้วรีบเอาให้ครูก่อน แล้วตั้งอ กตั้งใจเรียนนะ หลานสาวรับเ งิ นด้วยสีหน้าเบิกบานใจ ตอบรับคำของแม่เฒ่า แล้วรีบวิ่งไปโรงเรียนทันที เ งิ น 500 หยวนสำหรับคนทั่วไปไม่ได้มากมาย แต่สำหรับแม่เฒ่าแล้ว ต้องใช้เวลาหาเกินครึ่งเดือนทีเดียว
หิมะแรกของปีนี้เริ่มโปรยปรายลงมาแล้ว บนศีรษะและหลังที่คุ้มงอของแม่เฒ่า ขาวโพลนด้วยเกล็ดหิมะที่เย็นยะเยือ ก แม่เฒ่ายังคงคุ้ยถังขยะอ ย่ างตั้งใจ ไม่ไยดีกับความหนาว เที่ยงแล้ว แม่เฒ่าหยิบขวดน้ำพลาสติกที่คุ้ยมาจากถังขยะ ในขวดยังมีน้ำเหลืออยู่ครึ่งขวด
มื้อเที่ยงของนาง คือหมั่นโถวที่พกมาจากบ้าน และน้ำครึ่งขวดนั้น ใกล้ค่ำ แม่เฒ่าแบกของที่หามาได้ทั้งวันไปข า ยที่จุดรับซื้ อ นางคาดว่าวันนี้คงได้หล า ยสิบหยวน เพราะเก็บได้มากกว่าทุกวัน หิมะตกหนักขึ้น คนเดินเริ่มบนท้องถนนน้อยลง แม่เฒ่าข า ยของได้ถึง 75 หยวน นางรู้สึกพึงพอใจ
ท้องฟ้าเริ่มมืดแล้ว วันนี้คนงานเลิกงานกลับบ้านอ ย่ างเร่งรีบ เพราะหิมะตกหนักขึ้น ไฟบนถนนเริ่มสว่างเป็นสีเหลืองนวล ตัดกับพื้นถนนสีขาวที่มีหิมะกองหนา เป็นประกายแวววับจับต า ก่อนถึงบ้าน แม่เฒ่าเหลือบเห็นว่าบนถนน มีของสิ่งหนึ่ง ดูคล้ายกระเป๋าใบเล็ก สีออ กดำ ๆ จวนจะถูกหิมะปกคลุมหมดแล้ว
เพราะนางเดินช้าจึงสังเกตเห็น นางอ ดไม่ได้ที่จะเดินเข้าไปดูใกล้ ๆ มันเป็นกระเป๋าหนังสีดำจริง ๆ หากนางมาช้าอีกเล็กน้อย กระเป๋าคงถูกหิมะคลุมหมด แม่เฒ่าสันนิษฐานว่า เจ้าของกระเป๋าคงเพิ่งทำหล่น จึงยังไม่ถูกหิมะปกคลุมจนหมด นางเก็บกระเป๋าขึ้น มา พบว่ามันหนักพอสมควร จึงเปิดกระเป๋าออ กดู
ในกระเป๋าหนังสีดำ มีธนบัตรใบละ 100 หยวน ถูกมัดเป็นปึก ๆ เต็มกระเป๋า นับได้ 100,000 หยวนพอ ดี แม่เฒ่ายืนงงอยู่ครู่ใหญ่ ไม่ทราบจะจัดการกับเ งิ นในกระเป๋าอ ย่ างไรดี นางคิดว่าเ งิ น มากขนาดนี้ คนทำหล่นคงกระวนกระวายใจมาก ดูแล้วเจ้าของเ งิ นคงเพิ่งทำหล่น เพราะกระเป๋ายังไม่ถูกหิมะฝังจนหมด
แม่เฒ่าคิดว่าน่าจะรอสักครู่ เผื่อเจ้าของรู้ตัวคงจะกลับมาหา แม่เฒ่ายืนรออยู่ 10 นาทีกว่า ปรากฎว่า มีรถเก๋งร า ค าแพงคันหนึ่งขับมาช้า ๆ จากแสงไฟบนถนน สังเกตเห็นในรถมีคนขับเป็นชายวัยกลางคน ส่วนผู้โดยสารเป็นเ ด็ กสาวคนหนึ่ง ทั้ง 2 ต่างช่วยกันสอ ดส่ายสายต ามองข้าง ๆ ถนนตลอ ดเวลา จนรถเก๋งมาหยุดอยู่ตรงหน้าแม่เฒ่า
ชายวัยกลางคนลงจากรถ เดิน มาหาแม่เฒ่า และถามว่า คุณย าย ขอถามหน่อย เดินอยู่แถวนี้ เห็นกระเป๋าหนังสีดำใบหนึ่งตกอยู่แถวนี้ไหมครับ ลักษณะเป็นไงบ้างล่ะ แม่เฒ่าถามชายคนนั้น ผู้ชายคนนั้น ทำไม้ทำมือประกอบ บอ กลักษณะกระเป๋าอ ย่ างละเอียด
แม่เฒ่าฟังจบก็รู้ว่าผู้ชายคนนี้เป็นเจ้าของกระเป๋าจริง ๆ นางยื่นกระเป๋าหนังคืนให้ผู้ชายคนนั้น แล้วพูดว่า ฉันยืนรอตั้งนานแล้ว คุณเอาคืนไปเถอะ ฉันไม่ได้แตะต้องเ งิ นในกระเป๋าเลยนะ รับรองได้ ชายคนนั้น มองดูหน้าแม่เฒ่าเหมือนจะค้นหาความจริง เขาเปิดกระเป๋า พอนับจำนวนเ งิ นเสร็จ
ก็หันกลับมาจ้องหน้าแม่เฒ่าอีกครั้ง ด้วยสีหน้าที่ไร้รอยยิ้ม พร้อมกับพูดออ กมาเบา ๆ ว่า แปลก เขาเดินไปกระซิบปรึกษากับสาวน้อยในรถครู่หนึ่ง แล้วจึงเดิน มามองหน้าแม่เฒ่าอีกครั้ง พร้อมกับถามว่า คุณย าย ในกระเป๋าทำไมจึงเหลือเ งิ นอยู่แค่ 100,000 หยวน อีก 100,000 ห า ยไปไหน
แม่เฒ่าตกใจจนหน้าซีด ระล่ำระลักตอบว่า เปล่านะ ฉันนับดูทีแรกก็มีแค่ 100,000 เอง คุณดูสิ ทั้งตัวฉันก็มีแค่เ งิ นข า ยเศษกระดาษกับขวดน้ำอยู่ 75 หยวนเท่านั้น แม่เฒ่าพูดพลางล้วงเ งิ นในกระเป๋าผ้าออ กมาให้ชายคนนั้นดู พร้อมกับพูดต่อไปว่า ถ้าคุณจะเอาผิ ดฉัน ฉันให้เ งิ น 75 หยวนกับคุณไปก็ได้ แม่เฒ่าพูดพลางยัดเยียดเ งิ นใส่มือชายคนนั้นไปทั้งหมด
ในระหว่างที่แม่เฒ่ากำลังตื่นตกใจอยู่นั้น เ ด็ กสาวลงจากรถพร้อมกับพูดว่า ปะป๊า เ งิ นที่เบิกมาจากธนาคาร 200,000 ตอนเช้า ป๊าจ่ายค่าสินค้าในเมืองไป 110,000 แล้วนี่ ในกระเป๋าจึงควรเหลือ 90,000 หยวนไม่ใช่หรือ ผู้เป็นพ่อมีสีหน้าตกใจ อ้อ จริงด้วย ทำไมพ่อลืมไปแล้ว ไม่ไหว พออายุมากหน่อย เรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ มักลืมง่าย ๆ
ขอโ ท ษทีครับคุณย าย ผมจ่ายค่าสินค้าไป 110,000 แล้ว ในกระเป๋าจึงควรเหลือ 90,000 หยวน คุณย ายเป็นคนซื่อสัตย์และไม่โลภ ผมก็เป็นคนซื่อ เมื่อเ งิ นผมเหลือแค่ 90,000 อีก 10,000 จึงไม่ใช่ของผม คุณย ายเอาคืนไป ผมไม่เอาเ งิ นคนอื่นเด็ดข า ด แม่เฒ่า รับเ งิ น 10,000 หยวนนั้นอ ย่ างงง ๆ ยังไม่ทันห า ยตกใจ รถเก๋งคันนั้นก็แล่นจากไปช้า ๆ จนลับห า ยไปจากสายต า
แม่เฒ่าคิดว่านี่คงเป็นเ งิ นที่สวรรค์ประทาน มาให้แน่ นางเก็บเ งิ นใส่ในถุงผ้ากอ ดไว้แนบอ ก แล้วเดินกลับบ้านอ ย่ างมีความสุข เมื่อชายวัยกลางคนขับรถออ กมา เ ด็ กสาวก็ถามผู้เป็นพ่อว่า ทำไมปะป๊าไม่ให้เ งิ นไปตรง ๆ ทำไมต้องแกล้งหลอ กคุณย ายคนนั้นด้วย
ผู้เป็นพ่อตอบว่า ลูกไม่สังเกตหรือ คุณย ายยอมยืนทนหนาว ต ากหิมะรอคืนกระเป๋าที่มีเ งิ นเป็นแสนให้เรา หากป๊ายืนยันจะให้เ งิ น แล้วคุณย ายไม่ยอมรับ ลูกคิดว่าจะทำยังไงต่อ การที่ป๊าทำแบบนี้ ก็เพื่อให้คุณย ายรับเ งิ นก้อนนี้ไปอ ย่ างไม่ตะขิดตะขวงใจ เพราะคุณย ายเป็นคนซื่อ ที่ไม่คิดเอาเ งิ นคนอื่น และเป็นคน มีน้ำใจสูงมาก สมควรที่ลูกต้องดูเป็นตัวอ ย่ างว่า คนดีหรือเ ล วไม่ได้อยู่ที่รูปร่างหน้าต า หรือฐานะใด ๆ ความดีของคนอยู่ที่จิตใจ และการอบรมสั่งสอนของครอบครัวเป็นหลัก จำไว้นะลูก
ที่มา na-aan